خرمای خاصویی

خرمای خاصویی یکی از گونه های خرما است که در جنوب و جنوب غربی کشور کشت میشود. این خرما در کوهپایه های زاگرس و در شهرهایی نظیر حاجی آباد (استان هرمزگان)، بهبهان (استان خوزستان)، جم (استان بوشهر) و فسا (استان فارس) کشت میشود. خرما خاصویی شهر جم بوشهر بسیار مشهور است تا جایی که جم و اطراف آن مثل عسلویه و کنگان، فراشبند، فیروزآباد و قیروکارزین را قطب تولید خرما خاصویی می‌نامند و خرمای خاصویی بوشهر به عنوان مرغوبترین و خاص ترین خرمای منطقه می باشد. جهرم استان فارس نیز خرما خاصویی بی‌نظیری تولید می‌کند. این خرما به نامهای دیگری از قبیل خاصه، خاصویه یا خاصی نیز مشهور است. در فسا و بهبهان آن را خاصی یا خاصه می نامند.

مشخصات ظاهری خرمای خاصویی ایران:
خرمای خاصوئی خرمایی مرغوب است و ميوه ای بسيار شيرين دارد. بافتی نرم دارد و رنگ این خرما بسته به محل کشت آن متفاوت است و به رنگ قهوه ای روشن و قرمز است. خرما خاصویی در زمانی که کاملا رسیده شود و یا به اصطلاح بپزد به رنگ قهوه ای روشن دیده می شود. یکی از کوچک ترین خرماهای ایران است و شکلی گرد و کروی دارد. اندازه این خرما حدود حدود ۱.۵ تا ۲ سانتیمتر است و وزن آن حدود 3 تا 5 گرم است و هسته کوچک و پوست بسیار نازک دارد. این خرما به دلیل شکل و اندازه آن شبیه آلو است و به همین دللیل به آن "خرمای آلویی" نیز گفته میشود. خرمای خاصویی از انواع خرماهای تر و مرطوب حساب میشود و شیره بسیار زیادی دارد به طوری که اگر به مدت سه الی چهار ساعت این خرما را در یک ظرف نگه داری کنید در شیره خود غوطه ور میشود. خرمای خاصویی طعمی شبیه به خرمای خاصویی دارد اما ارزانتر از پیارم است. به دلیل طعم خوشمزه و اندازه کوچک آن میتواند جایگزین مناسبی برای قند همراه با مصرف روزانه چای باشد به طوری که کسانی که تنها یکبار این میوه را بخورند، از طرفداران این نمونه خواهند شد.

کاربردهای خرمای خاصویی ایران:
با وجود اینکه این خرما شیره بسیار زیادی دارد، اما در دمای ۱۰ الی ۲۰ درجه سانتی‌گراد و محیط خشک و خنک به ‌راحتی قابل نگهداری است و قابليت نگهداری آن بسيار بالا است. همچنین همواره دارای صادراتی به کشورهای همجوار خلیج فارس می باشد. علاوه بر صادرات این میوه به خارج از کشور دارای بازار بسیار مناسبی در داخل ایران است به طوری که این خرما در استان اصفهان به عنوان دومین خرمای با کیفیت ، تا به امروز شناخته شده است. خرمای پیارم جم به دلیل نرخ کم داشت و برداشت همواره کمتر مورد توجه بود با این که این خرما به عنوان ارزآورترین خرمای ایران شناخته شده است. خرما خاصویی همانگونه که گفته شد شیره زیادی دارد. از شیره این خرما برای استفاده در بسیاری از محصولات دیگر نیز استفاده می شود و بصورت کلی شیره خرما خاصویی از محصولات جانبی این خرما به حساب می آید. به صورت کلی شیره خرما خاصویی به عنوان یک شیرین کننده طبیعی برای بسیاری از کیک ها، شیرینی ها، مواد غذایی مانند بیسکوییت ها و حتی برای تهیه بسیاری از غذاهای سنتی و غیر سنتی همچنین از شهد آن برای تهیه نوشیدنی های انرژی زا و سالم و شربت های مختلف هم استفاده می شود. این خرما بصورت لواشک و یا حبه نیز موجود است. خرما خاصویی دارای کمترین مقدار ساکاروزاست و بیشترین فروکتوز در بین خرماها را دارد و همین دلیل باعث شده که کسانی که طعم شیرینی زیاد را دوست ندارند، از خوردن آن استقبال کنند. این خرما سرشار از آنتی اکسیدان که یک ماده ضد سرطان است، میباشد. همچنین حاوی مواد مغذی زیادی نظیر آهن، پتاسیم، منیزیم، انواع ویتامینها و فیبر است به همین دلیل این نوع خرما بر خلاف قد و قواره کوچکی که دارد بسیار انرژی زا است و به خوبی انرژی ورزشکاران و یا افرادی که فعالیت های بدنی سنگین دارند را تامین می کند.